Türkiyenin Jeotermal Enerji Kaynakları

Türkiyenin Jeotermal Enerji Kaynakları

Jeotermal enerji, yeraltının yüksek basınçlı iç ısısıdır. Bu ısı, merkezdeki herhangi bir sıcak bölgeden yeryüzüne doğru çıkar. Genel olarak jeotermal enerji, yerkürenin derinliklerinde kayaç içinde biriken ısıyı, çeşitli bölgelerde depolaması ile beraber bunun sonucunda oluşan buhar ve su ile yapay işlemlerle elde edilen ısı enerjisidir.

Bu enerji türü, yenilenebilir, tükenmez, ucuz, çevreci ve yerli bir türdür. Kullanım alanı oldukça geniştir. Elektrik enerjisi üretme, merkezi ısıtma, soğutma işlemleri, endüstri, mineral ve kimyasal madde üretimi (gübre, hidrojen, lityum) ve termal turizm gibi çeşitli alanlarda jeotermal enerjiden faydalanılıyor.

Ülkemiz jeotermal enerji bakımından oldukça zengin bir coğrafyaya sahip. Çünkü hem jeolojik hem de coğrafi konumu nedeniyle aktif bir tektonik kuşak üzerinde yer alıyor. Yani jeotermal kaynak açıdan oldukça zengin bir ülkeye sahibiz. Dünya çapında jeotermal enerjiden elektrik üretiminde ilk beş ülke içerisindeyiz. Bu beş ülke; ABD, Filipinler, Endonezya, Meksika ve Türkiye.

Türkiye’nin önemli jeotermal alanları; Sivas, Yozgat, Afyon, Kütahya, Balıkesir, İzmir, Aydın, Çanakkale, Bursa. Jeotermal enerji kaynaklarının yoğun olduğu bu bölgelerde genel olarak, termal turizm amaçlı kullanılıyor. Türkiye’nin dört bir tarafına yayılan bin civarı jeotermal kaynak mevcut. Bu kaynaklar farklı sıcaklıklarda ve doğal çıkış şeklinde farklılıklar gösteriyor.

Genel olarak haritaya bir göz atıldığında, jeotermal kaynakların potansiyel alanlar açısından yüzde 78’i Batı Anadolu bölgesinde yer alıyor. Ardından yüzde 9’luk bir potansiyel oluşturan alan İç Anadolu bölgesi. Yüzde 7 Marmara Bölgesi, yüzde 5 Doğu Anadolu bölgesi ve yüzde 1 diğer bölgelerde yer almakta.

Türkiye’de yer alan jeotermal kaynakların sıcaklık derecesi de bir o kadar önemli bir faktör. Genel olarak jeotermal kaynakların yüzde 90’ı düşük ve orta derece sıcaklığa sahip. Bu nedenle de hem ısıtma hem sıcak su turizmi hem de mineral üretimi gibi doğrudan işlemler için uygun. Yüzde 10’luk kısmı ise elektrik enerjisi üretimi ya da başka dolaylı uygulamalar için uygundur.

Jeotermal kaynakların kullanılabilirliği için ülkemizde pek çok yatırım yapılıyor. Kullanılabilir ısı kapasitesini arttırabilmek adına pek çok kuyu ve tesisler açılmıştır. Ayrıca, jeotermal kaynaklardan elde edilen elektrik üretimi, 2017 yılında 5.970 GWH olarak gerçekleşti. Bununla beraber, elektrik üretiminde yüzde 2,02’si jeotermal enerji ile elde edildi.